اهمیت «ایجاد» و «تحکیم» بنیان خانواده

کانون خانواده از ارزشمندترین و مقدس­ترین کانو­ن­ها است و دین مقدس اسلام اهتمام ویژه­ای در راستای ایجاد و تحکیم این بنیان دارد. روایت­های وارد شده در این دو باب، به خوبی گویای اهمیت و نقش ازدواج در خانواده در امر پیشرفت و تعالی فردی و اجتماعی می­باشد.

اهمیّت ایجاد بنیان خانواده:

پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) می­فرماید: «ازدواج سنّت من است و کسی که از سنّت من روی گردان شود، از من نیست.» همچنین می­فرماید: «هر جوانی که در دوره­ی جوانی خود ازدواج نماید، شیطان فریاد بر می­آورد که وای بر او! دین خود را از من نجات داد». امام صادق (علیه­السلام) هم در باب تشویق به ازدواج می­فرماید: «دو رکعت نمازی که شخص متأهل بخواند، برتر از شخص مجردی است که شب را مشغول عبادت باشد و روز خود را در روزه سپری نماید.»

در رابطه با یاری رساندن خالصانه­ی مؤمنین در امر ازدواج روایاتی به این مضمون وارد شده است: «خداوند در روز قیامت به وی نگاه رحمانی می­اندازد»، «در روز قیامت که پناهی جز پناه اله نیست، در پناه عرش الهی قرار می­گیرد»، «خداوند از حورالعین بهشتی به تزویجشان در آورد».

ازدواج در اوایل جوانی برکات بسیار زیادی برای جوان و جامعه به هم همراه خواهد داشت. در این رابطه روایت بسیار مهم و زیبایی وجود دارد که گوینده­ی آن خدای متعال است. امام رضا (علیه­السلام) می­فرماید: «جبرئیل بر پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) نازل شد و گفت: ای محمد! همانا پروردگارت به شما سلام می­رساند و می­گوید: دخترهای باکره همانند میوه­ی روی درخت هستند. وقتی که میوه برسد، دوایی جز چیدن ندارد، در غیر این صورت آفتاب و باد آن را خراب خواهند کرد. دخترهای باکره هم هر گاه به سنّ ازدواج رسیدند، چاره­ای جز ازادواج ندارند، در غیر این صورت از فتنه­ی آن­ها (گمراهی و فساد) در امان نباش». در رویات دیگری هم چنین آمده: «بدترین شما، عزب­های شما هستند». البته این روایت بدان معنا نیست که افراد مجرد انسان­هایی پست هستند. معنای روایت این است که بدترین و فرومایه­ترین افراد جامعه را باید در میان افراد مجرّد جستجو کرد. یکی از دلایل این مطلب هم آن است که ازدواج به انسان احساس شخصیت و تعهد می­دهد و به دلیل همین تعهد است که شخص متأهّل حداقل برخی از رفتارهای ناشایستی را که در دوران مجردی انجام می­داده کنار می­گذارد.

اهمیّت تحکیم بنیان خانواده:

پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) می­فرماید: «جبرئیل همواره مرا درباره­ ی زن سفارش می­کرد، تا جایی که گمان کردم که طلاق او جایز نیست مگر در صورتی که فساد و فحشای او ثابت شود». در روایت­های دیگری در رابطه با حق زن چنین آمده: «روی خود را برای خانمت در هم نکش»، «زن نعمت خدا بر تو و مایه­ی آرامش انس تو است، پس او را گرامی بدار و با او با رفق و مدارا رفتار کن».

پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) می­فرماید: «بزرگترین حق را بر گردن زن، شوهر او به عهده دارد». لازم به ذکر است که این روایت هرگز به معنای برتری مرد بر زن نیست، برتری انسان­ها نسبت به یکدیگر تنها به برتری آن­ها در دین­داری و تقوای الهی است. این حق، همانند حق والدین بر گردن انسان، حقی دنیایی و اعتباری است و روی همین حساب است که در آخرت خبری از آن نیست. این حق برای استحکام بنیان خانواده و ایجاد زمینه­ای برای امتحان و در نهایت کمال و شکوفایی زن است. روی همین حساب است که در روایت آمده: «زن در روز قیامت، شفیعی کارسازتر و نجات دهنده­تر از رضایت شوهرش ندارد». در روایت دیگری آمده: «وای بر زنی که شوهرش را غضب­ناک کند و خوشا به حال زنی که همسرش از اوراضی باشد».