کنترل دیابت با کاهش اضطراب

درسیاهکل/سید انور شفیعی نژاد (کارشناس مسئول سلامت روان و اعتیاد شبکه بهداشت و درمان سیاهکل): دیابت شایع ترین و گران ترین بیماری غدد در جهان است که سن ابتلای آن در ایران 10 تا 15 سال پایین تر از میانگین جهانی آن یعنی 55 تا 65 سالگی است .

این بیماری زمانی بروز پیدا می کند که انسولین یا هورمون کاهش دهنده قند خون در بدن به میزان کافی از لوزالعمده ترشح نمی شود و با انسولین موجود نمی تواند وظایف خود را بدرستی انجام دهد . در نتیجه قند خون نمی تواند به طور موثری وارد سلولهای  بدن شود و مقدار آن بالا رود. بر این اساس در واقع مبتلا به دیابت شده ایم .

البته بالا رفتن قند خون یک روی ماجراست و روی دیگر آن عوارضی است که در سستیم قلب و عروق، کلیه ها، چشم و سلسله اعصاب بروز پیدا می کند.

اما نکته قابل توجه در خصوص این بیماری آن است که پیشگیری از درمان مهم تر است و رمز پیشگیری از بروز دیابت در تحرک کافی، تغذیه مناسب و کنترل استرس خلاصه می شود که در این میان استرس هم در بروز و ابتلای به بیماری موثر است و هم در بالا رفتن بی رویه قند خون در مبتلایان به  دیابت تاثیر دارد.

بررسی ها نشان داده است که اکثریت قریب به اتفاق افرادی که استرس دارند مبتلا به بیماریهای قلبی و همین طور دیابت هستند. اما با کنترل و مدیریت استرس می توان میزان مازاد قند خون در افراد دیابتی را به طور قابل ملاحظه ای پایین آورد.
استرس و فشار روانی جزء تفکیک ناپذیر زندگی است که از دیر باز با بشر همراه بوده. استرس علاوه بر تاثیرات منفی و ناکار آمدی در روح و جسم افراد دارای تاثیرات و پیامدهای مثبت نیز می باشد. بدین گونه که سطح عملکرد بهینه افراد ارتباط مستقیم با تحمل میزان معینی استرس و فشار روانی دارد.

اگر استرس و فشار روانی وجود نداشت، دانش آموزان خود را برای امتحانات پایان ترم آماده نمی کردند، صبح زود به قصد رفتن به سرکار بر نمی خاستیم، از سلامت جسم خود مراقبت نمی کردیم و ….

تاثیرات منفی و مخرب استرس، جدای از ماهیت اصلی مشکل افراد، غالبا به ضعف راهبرد مقابله ای ایشان و سبک نا کار آمد زندگی آنان بر می گردد.

تغذیه های استرس زا و مدرن امروزی، خواب آشفته ناکافی و با کیفیت پایین، محدود شدن روابط اجتماعی و کوچک ترشدن شبکه ی دوستان، عدم تحرک و تنبلی جسمی و در کنار همه موارد فوق الذکر، پیامدهای منفی و  نا کار آمدی همچون : عجله کن، همه کارها را باهم انجام بده، بهترین باش، اجازه نده هیچ کس از تو برنجد و… همه و همه ما را به موجوداتی بی پناه در مقابل استرسهای روزانه مبدل می سازد.

این در حالی است که با  یک بازنگری به برنامه و سبک زندگی و ذهنیت خود خواهیم توانست با مدیریتی خوب و موفق فشار ناشی از زندگی را تا حد ممکن کاهش داده، از بروز مسائل نه تنها آسیبی نبینیم، بلکه تا جایی که امکان دارد از آن بهره مند شویم.

یک پژوهش تازه نشان می دهد که استرس و تنشهای روحی ممکن است آغاز کننده برخی از ایست های قلبی (سکته) با دلایل ناشناس باشد. پس  با کنترل استرس می توان خطر وقوع سکته مغزی را تقریبا تا 25 درصد کاهش داد.
روشهایی برای کاهش استرس در محیط کار و خانواده :
1- علائم هشدار دهنده استرس زا را تشخیص دهید و برای رفع آن اقدام کنید .
2- از صحبت راجع به مواقعی که دچار استرس هستید نترسید .
3- وقتی دچار استرس هستید آرام قدم بزنید، این امر می تواند آرامش و سلامتی شما را باز گرداند .
4- از بردن کارهای اداری به منزل خودداری کنید .
5- سعی کنید متوجه هرگونه تغییر در الگو های غذایی و نوشیدنی خود باشید .
6- به والدین حقیقت را بگویید، از گفتن اتفاقات موجود در بزرگ ترها نهراسید .
7- وقتی فکر کردید که کار زیادی دارید، حداقل یکی از آنها را به دیگری واگذار کنید .
8- از روش زندگی افرادی که استرس ندارند الگو بگیرید .
9- از انجام کار در آخر هفته یا دیر وقت پرهیز کنید .
10 – اگر دچار سردرد یا بی خوابی هستید به دکتر مراجعه کنید .
11- از هر چیزی که به شما کمک می کند تا به آرامش برسید نکته برداری کنید .
12- احساس خود را از لحظاتی که دچار استرس هستید در یک دفترچه، یاد داشت کنید .
13- چیزی را که می خواهید بخرید و از آن لذت ببرید؛ اما خرید را برای خود یک عادت نکنید .
14- از مدت زمان سفرهای بین شهری و درون شهری تا رسیدن به محل کار ، جهت برنامه ریزی روزانه یا استراحت کوتاه استفاده کنید و کار بیشتری انجام ندهید .
15- یک یا دو ساعت از هفته را دور از خانواده و درگیری شغلی بگذرانید .
16- سعی کنید با به روز کردن مهارتهای خود تغییرات شغلی را پیش بینی کنید .
17- از برنامه های آموزشی استفاده کنید تا بتوانید در باره فرهنگ های کاری گو ناگون و جدید مطالبی را بیاموزید .
18- همکاران همفکر را شناخته و برای سازش و تغییرات محیط کار از آنها کمک بگیرید .
19- سعی کنید دفتر خود را کنار دفاتر دیگران قرار دهید ، زیرا انزوا باعث ایجاد استرس می شود .
20- جهت یادگیری یک مهارت جدید ، مانند مهارت کار با رایانه و… هیچگاه دیر نیست .
21- عوامل استرس زای هر شغل جدید را پیش از پذیرفتن آن ارزیابی کنید .
22- با تمام کارکنان بدون توجه به مقام و عنوانشان ، با احترام رفتار کنید .
23- با همکاران خود به گونه ای رفتار کنید که نشانگر قدر دانی شما از آنان باشد .
24- همیشه در نظر ها و افکار خود انعطاف داشته باشید ، زیرا ممکن است تمام ماجرا را ندانید.
25- نقش فعالی در بهبود کیفیت زندگی شغلی خود ایفا کنید .
26- در تصمیم گیری در باره مسائل مهم و اساسی ، اصلا عجله نکنید .
27- بیاموزید که درباره عواطف و احساسات خود با دوستان نزدیک و افراد قابل اطمینان ، به وضوع صحبت کنید .
28- نظرات و پیشنهاد خود را به درون صندوق نظرات ( سازمان بریزید تا این کار باعث کاهش استرس شما در محیط شود . )
29- با مطرح کردن مشکلات کار و محیط کار ، می توانید از فشار های آن بکاهید .
30- با انجام ورزش هایی مانند پیاده روی و شنا سعی کنید میزان استرس را کاهش دهید .
31- برای داشتن یک روز بدون استرس بهتر است که ، میز کار خود را آخر وقت روز قبل مرتب کنید .
32- قبل از استقرار در یک دفتر جدید ، طر حهای مختلف اتاق و طرز چیدن آن را امتحان کنید .
33- وقتی به یک محیط کار جدید می روید ، با خود بیندیشید که ، چگونه آن محیط را شادتر و خوشایندتر کنید .
34- به یکی از همکاران خود بگویید تا وقتی دچار استرس هستید شما را آگاه کند .
و در آخر چند قانون طلایی جهت مقابله با استرس
1- برخی از مواد غذایی موجب بروز اختلال در سلامت و ایجاد استرس می شوند .
2- اجرای منظم و معقول یک تمرین بدنی از بهترین راه های مبارزه علیه زندگی استرس دار، شوک های روحی ، هیجانی یا شغلی زندگی شهری است .
3- استراحت کافی و خواب کافی داشته باشید .
4- بر شمار دوستان خود بیافزایید و برای خود شبکه ای از دوستان خوب و حامی به وجود آورید .
5- پیام های منفی ذهن خود را شناسایی کنید و در جهت حذف آن بکوشید .